tiengtrung.vn xin giới thiệu
Cách nói về dự định làm gì?
Mong sẽ giúp ích cho bạn trong việc học tiếng Trung!
1. Nǐ zhèngzài dǎsuàn zuò shénme? 你 正 在 打 算 做 什 麼? (nễ chính tại đả toán tố thập ma你 正 在 打 算 做 什 么?)
= Anh đang dự tính làm gì thế?
2. Wó dǎsuàn míngnián dào zhōngguó qù. 我 打 算 明 年 到 中 國 去. (ngã đả toán minh niên đáo Trung Quốc khứ 我 打 算 明 年 到 中 国 去.)
= Tôi dự tính sang năm đi Trung Quốc.
3. Zhēnde ma? qù zuò shēngyi ma? 真 的 嗎? 去 做 生 意 嗎? (chân đích ma? khứ tố sinh ý ma? 真 的 吗? 去 做 生 意 吗?)
= Thật sao? Đi Trung Quốc làm ăn à?
4. Shì. Wǒ juéde zuò mǎimài hén yǒu yìsi. 是. 我 覺 得 做 買 賣 很 有 意 思. (thị. ngã giác đắc tố mãi mại ngận hữu ý tứ 是. 我 觉 得 做 买 卖 很 有 意 思.)
= Vâng. Tôi cảm thấy việc buôn bán rất thú vị.
5. Nǐ xiǎng mǎi shénme? 你 想 買 什 麼? (nễ tưởng mãi thập ma 你 想 买 什 么?)
= Anh định mua gì?
6. Wǒ bú shì qù mǎi dōngxi. Wǒ qù kāi gōngchǎng. 我 不 是 去 買 東 西, 我 去 開 工 廠. (ngã bất thị khứ mãi đông tây. ngã khứ khai công xưởng 我 不 是 去 买 东 西, 我 去 开 工 厂.)
= Tôi không đi mua hàng, tôi đi thành lập nhà máy.
7. Kāi gōngchǎng. zhēn xiǎngbúdào. 開 工 廠. 真 想 不 到. (khai công xưởng. chân tưởng bất đáo 开 工 厂. 真 想 不 到.)
= Mở nhà máy! Thật không tưởng tượng nổi.
8. Kěshì dìfāng háiméiyǒu dìnghǎo ne. 可 是 地 方 還 沒 有 定 好 呢. (khả thị địa phương hoàn một hữu định hảo ni 可 是 地 方 还 沒 有 定 好 呢.)
= Nhưng địa điểm vẫn chưa quyết định.
9. Wǒ kàn shànghǎi búcuò, zài shànghǎi kāi ba. 我 看 上 海 不 錯. 在 上 海 開 吧. (ngã khán Thượng Hải bất thác, tại Thượng Hải khai ba 我 看 上 海 不 错. 在 上 海 开 吧.)
= Tôi thấy Thượng Hải tốt lắm. Mở tại Thượng Hải đi.
10. Bù. Wó xiǎng zài chóngqīng kāi. 不. 我 想 在 重 慶 開. (bất. ngã tưởng tại Trùng Khánh khai 不. 我 想 在 重 庆 开.)
= Không. Tôi dự tính mở tại Trùng Khánh.
Từ ngữ & ngữ pháp:
1. Để nói về dự tính (định làm gì / muốn làm gì), ta có thể dùng các từ sau:
● dǎsuàn 打 算 (đả toán) hay jìhuà 計 劃 (kế hoạch 计 划). Thí dụ:
– nǐ dǎsuàn zěnme yàng 你 打 算 怎 麼 樣? (nễ đả toán chẩm ma dạng 你 打 算 怎 么 样?) = anh tính thế nào?
– nǐ zhèngzài dǎsuàn zuò shénme? 你 正 在 打 算 做 什 麼? (nễ chính tại đả toán tố thập ma 你 正 在 打 算 做 什 么?) = anh đang dự tính làm gì thế?
– wǒ dǎsuàn míngnián dào zhōngguó qù 我 打 算 明 年 到 中 國 去 (ngã đả toán minh niên đáo Trung Quốc khứ 我 打 算 明 年 到 中 国 去) = tôi dự tính sang năm đi Trung Quốc.
– jīntiān wǒ dǎsuàn bǎ zhè běn shū dú wàn 今 天 我 打 算 把 這 本 書 讀 完 (kim thiên ngã đả toán bả giá bản thư độc hoàn 今 天 我 打 算 把 这 本 书 读 完) = tôi dự tính hôm nay đọc xong quyển sách này.
►dǎsuàn 打 算 và jìhuà 計 劃 (kế hoạch 计 划) (a) có thể dùng như động từ. Thí dụ:
– wǒ dǎsuàn fānyì zhè běn shū 我 打 算 翻 譯 這 本 書 (ngã đả toán phiên dịch giá cá thư 我 打 算 翻 译 这 本 书)? = tôi định dịch quyển sách này.
= wǒ jìhuà fānyì zhè běn shū 我 計 劃 翻 譯 這 本 書 (ngã kế hoạch phiên dịch giá cá thư 我 计 划 翻 译 这 本 书)? = tôi có kế hoạch dịch quyển sách này.
(b) có thể dùng như danh từ. Thí dụ:
– zhège shǔjià nǐ yǒu shénme dǎsuàn 這 個 暑 假 你 有 什 麼 打 算 (giá cá thử giá nễ hữu thập ma đả toán 这 个 暑 假 你 有 什 么 打 算)? = kỳ nghỉ hè này anh có dự tính gì?
= zhège shǔjià nǐ yǒu shénme jìhuà 這 個 暑 假 你 有 什 麼 計 劃 (giá cá thử giá nễ hữu thập ma kế hoạch 这 个 暑 假 你 有 什 么 计 划)? = kỳ nghỉ hè này anh cókế hoạch gì?
● xiǎng 想 (tưởng) hay xiǎngyào 想 要 (tưởng yếu). Thí dụ:
– nǐ xiǎng mǎi shénme? 你 想 買 什 麼? (nễ tưởng mãi thập ma 你 想 买 什 么?) = anh định mua gì?
– wǒ xiǎngyào mǎi yì běn zìdiǎn 我 想 要 買 一 本 字 典 (ngã tưởng yếu mãi nhất bản tự điển 我 想 要 买 一 本 字 典) = tôi muốn mua một quyển tự điển.
– wǒ xiǎng zài chóngqīng kāi gōngchǎng 我 想 在 重 慶 開 工 廠 (ngã tưởng tại Trùng Khánh khai công xưởng 我 想 在 重 庆 开 工 厂) = tôi dự tính mở nhà máytại Trùng Khánh.
– nǐ xiǎngyào zuò shénme? 你 想 要 做 什 麼? (nễ tưởng tố thập ma 你 想 要 做 什 么?) = anh định làm gì?
– wǒ xiǎng dào zhōngguó qù 我 想 到 中 國 去 (ngã tưởng đáo Trung Quốc khứ 我 想 到 中 国 去) = tôi muốn đi Trung Quốc.
► xiǎng 想 (tưởng) vốn nghĩa là tưởng nghĩ. Thí dụ: zhēn xiǎngbúdào 真 想 不 到 (chân tưởng bất đáo 真 想 不 到) = thật không tưởng tượng nổi; thật là nghĩ cũng không tới.
► bùxiǎngyào 不 想 要 (bất tưởng yếu) = búyào 不 要 (bất yếu) = không muốn, không định làm gì. Thí dụ: wǒ bù [xiǎng] yào chī fàn 我 不 [想] 要 吃 飯 (ngã bất [tưởng] yếu ngật phạn 我 不 [想] 要 吃 饭) = tôi không muốn ăn cơm.
► bùxiǎng 不 想 (bất tưởng) = bất ngờ, không ngờ. Thí dụ: wǒ běnlái xiǎng qù kàn diànyǐng, bùxiǎng kèrén lái le 我 本 來 想 去 看 電 影 不 想 客 人 來 了 (ngã bản lai tưởng khứ khán điện ảnh, bất tưởng khách nhân lai liễu 我 本 来 想 去 看 电 影 不 想 客 人 来 了) = tôi vốn định đi xem phim, không ngờ có khách đến.
● yào 要 (yếu) = muốn. Thí dụ:
– nǐ yào dǎtìng shénme shìqíng? 你 要 打 聽 什 麼 事 情? (nễ yếu đả thính thập ma sự tình你 要 打 听 什 么 事 情?) = anh muốn dọ hỏi việc gì?
– wǒ yào dǎtìng yí ge rén, búzhidào tā zài nǎlǐ a 我 要 打 聽 一 個 人, 不 知 道 他 在 哪 兒 啊 (ngã yếu đả thính nhất cá nhân, bất tri đạo tha tại ná nhi a.我 要 打 听 一 个 人, 不 知 道 他 在 哪 儿 啊) = tôi muốn hỏi thăm về một người, không biết bây giờ anh ta ở đâu.
– zhège xīngqīrì nǐ yào zuò shénme? 這 個 星 期 日 你 要 做 什 麼 (giá cá tinh kỳ nhật nễ yếu tố thập ma 这 个 星 期 日 你 要 做 什 么) = chủ nhật này anh muốn làm gì?
2. zhēn 真 (chân) = chân thật (≠ jiǎ 假 giả); thật là. Thí dụ:
– zhēnde ma? 真 的 嗎?(chân đích ma?) = thật sao? thật à?
– zhēn xiǎngbúdào 真 想 不 到 (chân tưởng bất đáo 真 想 不 到) = thật không tưởng tượng nổi.
– nǐ yě zhēn huì kāi wánxiào 你 也 真 會 開 玩 笑 (nễ dã chân hội khai ngoạn tiếu 你 也 真 会 开 玩 笑) = anh cũng thật là biết nói đùa.
– zhēn kě ài 真 可 愛 (chân khả ái 真 可 爱) = thật là đáng yêu.
3. shēngyì 生 意 (sinh ý) = việc làm ăn, mua bán, kinh doanh. Thí dụ:
– qù zuò shēngyì ma? 去 做 生 意 嗎? (khứ tố sinh ý ma? 去 做 生 意 吗?) = [anh] đi làm ăn hả?
– tā zuò shénme shēngyì 他 做 什 么 生 意 (tha tố thập ma sinh ý) = hắn làm ăn gì?
– shēngyì hǎobùhǎo 生 意 好 不 好 (sinh ý hảo bất hảo) = công việc làm ăn có tốt không?
– zuò shēngyì 做 生 意 (tố sinh ý) = zuò mǎimài 做 買 賣 (tố mãi mại 做 买 卖) = làm ăn mua bán.
► Chú ý: mãi 買 = mua; mại 賣 = bán. Trên báo chí hiện nay dùng từ khuyến mại là sai, phải nói là khuyến mãi (khuyến khích người ta mua hàng), nhưng Trung Quốc không nói khuyến mãi, mà nói xúc tiêu (cùxiāo 促 销 = sales promotion: thúc đẩy sự tiêu thụ).
4. juéde 覺 得 (giác đắc 觉 得) = (a) cảm thấy. Thí dụ: wǒ juéde lèi 我 覺 得 累 (ngã giác đắc luỵ 我 觉 得 累) = tôi cảm thấy mệt.
– wǒ juéde hěn lěng 我 覺 得 很 冷 (ngã giác đắc ngận lãnh 我 觉 得 很 冷) = tôi cảm thấy rất lạnh.
(b) nhận thấy. Thí dụ:
– wǒ juéde zuò mǎimài hěn yǒu yìsi 我 覺 得 做 買 賣 很 有 意 思 (ngã giác đắc tố mãi mại ngận hữu ý tứ 我 觉 得 做 买 卖 很 有 意 思) = tôi cảm thấy việc buôn bán rất thú vị.
– wǒ juéde tā bù hǎo 我 覺 得 他 不 好 (ngã giác đắc tha bất hảo) = tôi nhận thấy anh ta không tốt.
– nǐ juéde zhège jìhuà zěnmeyàng 你 覺 得 這 個 計 劃 怎 麼 樣 (nễ giác đắc giá cá kế hoạch chẩm ma dạng 你 觉 得 这 个 计 划 怎 么 样)? = anh thấy kế hoạch này thế nào?
6. yǒu yìsī 有 意 思 (hữu ý tứ) = thú vị, có ý nghĩa. Thí dụ:
– wǒ juéde zuò mǎimài hěn yǒu yìsī 我 覺 得 做 買 賣 很 有 意 思 (ngã giác đắc tố mãi mại ngận hữu ý tứ 我 觉 得 做 买 卖 很 有 意 思) = tôi cảm thấy việc buôn bán rất thú vị.
– dǎ pīngpāngqiú hěn yǒu yìsī 打 乒 乓 球 很 有 意 思 (đả binh bang cầu ngận hữu ý tứ) = đánh bóng bàn thật thú vị.
– cān guān shèyǐng zhǎnlǎn hěn yǒu yìsī 參 觀 摄 影 展 覽 很 有 意 思 (tham quan nhiếp ảnh triển lãm ngận hữu ý tứ 参 观 摄 影 展 览 很 有 意 思) = xem triển lãm nhiếp ảnh thật thú vị.
7. dōngxi 東 西 (东 西) = vật, đồ vật, hàng hoá (ý nói ngày xưa chạy bên đông, chạy bên tây mới kiếm được hàng về bán). Thí dụ:
– wǒ búshì qù mǎi dōngxi 我 不 是 去 買 東 西 (ngã bất thị khứ mãi đông tây我 不 是 去 买 东 西) = tôi không đi mua hàng.
– zhège dōngxi zhēn kě ài 這 東 西 真 可 愛 (giá cá đông tây chân khả ái 这 东 西 真 可 爱) = cái vật này thật đáng yêu.
8. ● dào ... qù 到 ... 去 (đáo ... khứ) = đi đến. Thí dụ:
– dào zhōngguó qù 到 中 國 去 (đáo Trung Quốc khứ 到 中 国 去) = đi đến Trung Quốc.
– dào bǎihuò shāngdiǎn qù 到 百 貨 商 店 去 (đáo bách hoá thương điếm khứ) = đi đến cửa hàng bách hoá.
– dào yóuzhèngjú qù 到 郵 政 局 去 (đáo bưu chính cục khứ 到 邮 政 局 去) = đi đến bưu điện.
● sau qù 去 (khứ), ta dùng thêm một động từ nữa, ý nói đi làm gì. Thí dụ:
– qù mǎi dōngxi 去 買 東 西 (khứ mãi đông tây 去 买 东 西) = đi mua hàng hoá.
– qù kāi gōngchǎng 去 開 工 廠 (khứ khai công xưởng 去 开 工 厂) = đi thành lập nhà máy.
– qù kàn diànyǐng 去 看 電 影 (khứ khán điện ảnh 去 看 电 影) = đi xem phim.
9. kěshì 可 是 (khả thị) = dànshì 但 是 (đãn thị) = búguò 不 過 (bất quá 不 过) = nhưng mà.
– kěshì dìfāng háiméiyǒu dìnghǎo ne 可 是 地 方 還 沒 有 定 好 呢 (khả thị địa phương hoàn một hữu định hảo ni 可 是 地 方 还 沒 有 定 好 呢) = nhưng địa điểm vẫn chưa quyết định.
– Běijīnghuà wǒ shuō de bù hǎo kěshì wǒ hái néng shuō jǐ jù ne 北 京 話 我 說 得 不 好, 可 是 我 還 能 說 幾 句 呢 (Bắc Kinh thoại ngã thuyết đắc bất hảo, khả thị ngã hoàn năng thuyết kỷ cú ni 北 京 话 我 说 得 不 好 可 是 我 还 能 说 几 句 呢) = tiếng Bắc Kinh tôi nói không giỏi, nhưng tôi vẫn nói được vài câu.
10. ba 吧 là một hư từ đặt ở cuối câu, biểu thị: (a) mệnh lệnh hay sự đề nghị. Thí dụ:
– wǒ kàn shànghǎi búcuò, zài shànghǎi kāi ba 我 看 上 海 不 錯. 在 上 海 開 吧 (ngã khán Thượng Hải bất thác, tại Thượng Hải khai ba 我 看 上 海 不 错. 在 上 海 开 吧) = tôi thấy Thượng Hải tốt lắm. Mở tại Thượng Hải đi.
– nǐ zìjǐ zuò ba 你 自 己 做 吧 (nễ tự kỷ tố ba) = anh tự làm lấy đi.
– wǒmen yìqǐ chī fàn ba 我 們 一 起 吃 飯 吧 (ngã môn nhất khởi ngật phạn ba 我 们 一 起 吃 饭 吧) = bọn mình cùng ăn cơm nhé.
– dào fànguǎnr qù ba 到 飯 館 兒 儿 去 吧 (đáo phạn quán nhi khứ ba 到 饭 馆 儿 去 吧) = đến quán ăn đi.
– qù ba 去 吧 (khứ ba) = [anh] đi đi.
– zǒu ba 走 吧 (tẩu ba) = [bọn mình] đi thôi.
– xīuxī ba 休 息 吧 (hưu tức ba) = xả hơi thôi (nghỉ ngơi thôi).
– shuì ba 睡 吧 (thuỵ ba) = ngủ đi.
– zuò ba 做 吧 (tố ba) = làm đi.
– shuō ba 說 吧 (thuyết ba 说 吧) = nói đi.
(b) sự đồng ý hoặc khẳng định. Thí dụ: hǎo ba 好 吧 (hảo ba) = thôi được rồi.
(c) suy đoán hay ước lượng. Thí dụ: jīntiān búhuì xiàyǚ ba 今 天 不 會 下 雨 吧 (kim thiên bất hội hạ vũ ba 今 天 不 会 下 雨 吧) = hôm nay chắc trời không mưa.
Trong câu hỏi, ba 吧 tỏ ý suy đoán, còn ma 嗎 để xác định có phải hay không. Thí dụ:
– tā shì nǐ mèimei ba 她 是 你 妹 妹 吧? = cô ấy chắc là em gái anh?
– tā shì nǐ mèimei ma 她 是 你 妹 妹 嗎? = có phải cô ấy là em gái anh không?
11. kàn 看 (khán). (a) dùng kàn 看 để gợi chú ý hoặc phân bua. Thí dụ:
– nǐ kàn, tā míngtiān yě bùnénglái 你 看, 他 明 天 也 不 來 (nễ khán, tha minh thiên dã bất lai) = ông xem, ngày mai nó cũng không đến được.
– nǐ kàn, tā gǎo cuò le 你 看, 他 搞 錯 了 (nễ khán, tha cảo thác liễu 你 看, 他 搞 错 了) = anh xem, ông ấy đā làm sai rồi.
– nǐ kàn, kuài shídiǎnbàn le 你 看, 快 十 點 半 了 (nễ khán, khoái thập điểm bán liễu 你 看, 快 十 点 半 了) = anh xem, sắp 10 rưỡi rồi.
(b) nhận xét, nhận thấy, thấy. Thí dụ:
– nǐ kàn zhège jìhuà xíngbùxíng 你 看 這 個 計 劃 行 不 行 (nễ khán giá cá kế hoạch hành bất hành 你 看 这 个 计 划 行 不 行) = anh nhận thấy kế hoạch này có được hay không?
– wǒ kàn shànghǎi búcuò 我 看 上 海 不 錯 (ngã khán Thượng Hải bất thác 我 看 上 海 不 错) = tôi thấy Thượng Hải tốt lắm.
(c) xem (TV, phim), đọc (sách, báo). Thí dụ:
– zài jiā lǐ kàn diànshì huòzhě kàn bào 在 家 裡 看 電 視 或 者 看 報 (tại gia lý khán điện thị hoặc giả khán báo 在 家 里 看 电 视 或 者 看 报) = ở nhà xem TV hoặc xem báo.
– qù kàn diànyǐng 去 看 電 影 (khứ khán điện ảnh 去 看 电 影) = đi xem phim.
– nǐ dōu kàn guò nǎxiē shū 你 都 看 過 哪 些 書 (nễ đô khán qua ná ta thư 你 都 看 过 哪 些 书)? = anh đā xem qua những sách gì rồi?
– wǒ qùnián kāishǐ kàn hónglóumèng 我 去 年 開 始 看 紅 樓 夢 (ngã khứ niên khai thuỷ khán Hồng Lâu Mộng 我 去 年 开 始 看 红 楼 梦) = năm ngoái tôi bắt đầu đọc Hồng Lâu Mộng.
– zhè běn shū wǒ kàn wán le, wó xiǎng zài kàn yì biàn 這 本 書 我 看 完 了, 我 想 再 看 一 遍 (giá bản thư ngã khán hoàn liễu, ngã tưởng tái khán nhất biến 这 本 书 我 看 完 了, 我 想 再 看 一 遍) = quyển sách này tôi đã xem xong, tôi muốn xem lại lần nữa.
(d) gặp, thăm viếng. Thí dụ:
– wǒmen qù kàn tā ba 我 們 去 看 他 吧 (ngã môn khứ khán tha ba 我 们 去 看 他 吧) = chúng ta đi gặp anh ấy đi.
– měi cì wǒ qù kàn tā, tā bú zài jiā 每 次 我 去 看 他, 他 不 在 家 (mỗi thứ ngã khứ khán tha, tha bất tại gia) = mỗi lần tôi đến thăm nó, nó đều không có nhà.
– wó hén jiǔ méiyǒu kànjiàn tā le 我 很 久 沒 有 看 見 他 了 (ngã ngận cửu một hữu khán kiến tha liễu 我 很 久 沒 有 看 见 他 了) = đā lâu lắm rồi tôi không gặp hắn.
(e) khám. Thí dụ:
– nǐ yàobúyào qù kàn bìng 你 要 不 要 去 看 病 (nễ yếu bất yếu khứ khán bệnh)? = anh có muốn đi khám bệnh không?
– wó yào kàn yīshēng 我 要 看 醫 生 (ngã yếu khán y sinh 我 要 看 医 生) = tôi muốn đi bác sĩ [khám bệnh].
12. hǎokàn 好 看 (hảo khán) = đẹp. Thí dụ:
– nǐ xiě hànzi hén hǎokàn 你 寫 漢 字 很 好 看 (nễ tả Hán tự ngận hảo khán 你 写 汉 字 很 好 看) = anh viết chữ Hán đẹp lắm.
– tā búdàn cōngmíng érqiě hǎokàn 她 不 但 聰 明 而 且 好 看 (tha bất đãn thông minh nhi thả hảo khán) = cô ta không những thông minh mà còn đẹp nữa.
Một số tỉnh của Trung Quốc:
– hēilóngjiāng 黑 龍 江 (黑 龙 江) = Hắc Long Giang
– jílín 吉 林 = Cát Lâm
– liáoníng 遼 寧 (辽 宁) = Liêu Ninh
– gānsù 甘 肅 (甘 肃) = Cam Túc
– qīnghǎi 青 海 = Thanh Hải
– shǎnxī 陕 西 = Thiểm Tây
– shānxī 山 西 = Sơn Tây
– héběi 河 北 = Hà Bắc
– shāndōng 山 東 (山 东) = Sơn Đông
– hénán 河 南 = Hà Nam
– húběi 湖 北 = Hồ Bắc
– húnán 湖 南 = Hồ Nam
– jiāngxī 江 西 = Giang Tây
– guìzhōu 貴 州 (贵 州) = Quý Châu
– sìchuān 四 川 = Tứ Xuyên
– jiāngsū 江 蘇 (江 苏) = Giang Tô
– zhèjiāng 浙 江 = Chiết Giang (thường bị phiên âm sai là Triết Giang)
– ānhūi 安 徽 = An Huy
– fújiàn 福 建 = Phúc Kiến
– yúnnán 雲 南 (云 南) = Vân Nam
– guǎngdōng 廣 東 (广 东) = Quǎng Đông
– hángzhōu 杭 州 = Hàng Châu
CÁC BÀI VIẾT CÓ LIÊN QUAN
học tiếng trung theo chủ đề
học tiếng trung quốc cơ bản qua video
ngữ pháp tiếng trung hiện đại